Przepławki dla ryb

O przepławkach w dużym skrócie

Budowle piętrzące wodę powinny umożliwiać migracje ryb, o ile jest to uzasadnione lokalnymi warunkami środowiska (Dz.U. z 2001 Nr 115 poz. 1229 art. 63 ust. 2).

Ustawa Prawo wodne reguluje sprawy związane z gospodarowaniem wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności kształtowaniem i ochroną zasobów wodnych, korzystaniem z wód oraz zarządzaniem zasobami wodnymi.

Ważne

• Na przepławkach musi być prowadzony "monitoring zasobów organizmów wodnych"
• Ryby muszą wyczuwać nurt wabiący przepławki
• Przepławka musi być tak skonstruowana aby ryby w trakcie pokonywania przepławki mogły sobie odpocząć
• Przepławkę należy zabezpieczyć przed dostępem osób postronnych (kłusownicy) i zwierząt
• Do prawidłowego funkconowania przepławki potrzeba minimum 0,6 m³/s wody

Ponieważ ryby mimo usilnych starań projektantów przepławek mają średnią ochotę na reagowanie na prąd wabiący przepławki, wprowadzono obowiązek instalowania barier które przymuszają ryby do wejścia w nurt przepławki.

Testowano różnorodne bariery - dźwiękowe, ultradźwiękowe, optyczne... Najlepiej sprawdzają się bariery elektryczne o odpowiednio dobranych impulsach pod kątem częstotliwości i napięcia.

Wsparcie finansowe

Program Operacyjny "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013".

Koszt przepławki to kilkaset tysięcy zł. Te realizowane obecnie (w 2011 roku) na Pomorzu kosztują ok. 1,6 mln zł.

Koszt bariery elektrycznej w wersji wrocławskiej - ok. 160 tys. zł, w wersji sąsiadów z południa - ok. 80 tys. zł.

Skorzystanie ze wsparcia finansowego oznacza wykonanie obowiązkowej stacji monitorowania ryb, wyposażonej w kamery, rejestrator ze specjalistycznym oprogramowaniem rozpoznającym rodzaj przepływającej przed kamerą ryby i wysyłającym via inetrnet raport do osoby analizującej skuteczność przepławki. Orientacyjny koszt - ok. 300 tys zł.

Jak z tego wynika, najmniejsze elektrownie zostały skutecznie wyeliminowe, o ile nie są zwolnione z obowiązku budowy przepławki, a to rzadkość.

Przykłady

Kilka przykładów realizacji przepławek (z materiałów BIPROWODMEL sp. z o.o. Poznań).

Rzeka Rega, Gryfice

Tutaj ryba raczej nie wyczuje nurtu wabiącego, ale na zdjęciu dobrze widać o co chodzi w przepławkach.

Rzeka Wieprza, Darłowo

Rzeka Parsęta, Rościno

Rzeka Pasłęka, Braniewo

Rzeka Wisła, Włocławek

Interesujący reportaż. Oprogramowanie monitorujące zlicza i rozpoznaje gatunki przepływających przed kamerą ryb.